علت تیر کشیدن و درد لگن تا انتهای پاها

درد سیاتیک به صورت درد تیر کشنده ای است که از کمر شروع می‌شود و رو به پایین و در باسن و پشت یک پا منتشر می‌شود. این درد غالباً از تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک در نتیجه بیرون زدگی و پارگی دیسک کمر، زائده استخوانی یا رگ به رگ شدن عضله ناشی می‌شود. بیمار خود در پیشگیری، درمان و بهبود درد عصب سیاتیک نقش کلیدی دارد؛ این یماری معمولاً با استراحت، ورزش, فیزیوتراپی و درمان های فیزیکی و درمان های دستی بهبود می‌یابد. درد مزمن مقاوم در برابر این نوع درمان‌ها را می‌توان با انجام عمل جراحی بسته یا جراحی لیزری و از بین بردن علت اصلی درد رگ سیاتیک تسکین داد.

انواع

• درد خفیف: تیر کشیدن  و درد پا ناشی از عصب سیاتیک در طیفی از درد ملایم تا شدید متغیر است و می‌تواند ناگهانی و حاد یا مزمن باشد. درد سیاتیک شدید به یک ‌باره بروز می‌یابد و درد به صورت درد کمر تا پاها، درد ساق پا و یا تا انتهای پا می باشد که معمولاً ظرف چند روز یا چند هفته بهبود می‌یابد. شدت درد ارتباط مستقیم با میزان آسیب بافت دارد. مفصل‌های ستون فقرات، دیسک، عصب یا عضله و رباط (لیگامان) هر یک می‌تواند منشأ درد سیاتیک باشد.
• درد مزمن: دردی است که بیش از سه ماه ادامه داشته باشد و تعیین منشأ آن دشوار باشد. گاهی اوقات این درد مزمن همراه همیشگی بیمار است یا با انجام فعالیت‌های خاص تشدید می‌شود. آسیب عصبی، بافت همبند، آرتروز یا تأثیرات روانی درد از عامل‌های مؤثر در استمرار یا تشدید این درد سیاتیک به شمار می‌روند. بیماران مبتلا به علائم مزمن معمولاً به متخصص معرفی می‌شوند.

علائم

درد سیاتیک معمول از کمر و باسن شروع می‌شود، به یک پا تسری می‌یابد و رو به پایین در پشت ران منتشر می‌شود، از زانو می‌گذرد و گاهی اوقات درد ساق پا و انتهای پا را نیز ایجاد می‌کند. احساس درد بیش از پشت بدن در پا تشدید می‌شود. این درد در طیفی از درد خفیف و ملایم تا درد سوزشی یا تیر کشنده متغیر است. همچنین بیمار در پا و انتهای پا احساس بی حسی، کرختی یا گزگز کردن (سوزن سوزن شدن، خواب رفتن و مورمور شدن)، می‌کند. این درد سیاتیک معمولاً مایه نگرانی نیست مگر آن که بیمار احساس ضعف رفتن در پا بکند یا دچار افتادگی پا بشود. شدیدترین درد تیر کشنده زمان نشستن بروز می‌یابد، چون در این حالت وزن به دیسک‌ها تحمیل می‌شود. فعالیت‌هایی نظیر خم شدن یا چرخیدن درد را تشدید می‌کند، حال آن که دراز کشیدن معمولاً تیر کشیدن را تسکین می‌دهد. بیمار معمولاً هنگام دویدن یا پیاده‌روی در مقایسه با نشستن یا ایستادن طولانی مدت احساس بهتری دارد. در صورت مواجهه با درد باسن، ضعف رفتن مفرط پا، کرختی ناحیه تناسلی یا از دست دادن کنترل روده یا مثانه بی‌درنگ با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید چون این موارد نشانه‌های عارضه‌ای موسوم به سندرم کودا اکوینا (سندرم دم اسب یا انتهای نخاع) به شمار می‌روند. از دیگر علائم درد لگن بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد کمر تا پا
• درد لگن تا زانو
• درد لگن تا پا

علت

بیماری های تحریک کننده یا فشار آورنده به عصب سیاتیک موجب درد سیاتیک می‌شوند که شماری از آنها عبارت‌اند از:

• سندرم پیریفورمیس: سفت شدن یا گرفتگی عضله پیریفورمیس (گلابی شکل) به عصب سیاتیک فشار می‌آورد و باعث درد تیر کشنده تا پاها، ساق پاها و یا تا انتهای پا می شود.
• ضربه دیدن یا تروما: آسیب‌های ورزشی یا سقوط می‌تواند منجر به شکستگی ستون فقرات یا پارگی عضله و آسیب دیدن اعصاب شود.
• پارگی دیسک: مرکز ژلاتین مانند دیسک ستون فقرات گاهی برجسته می‌شود یا از ناحیه سست و ضعیف دیواره‌ی دیسک بیرون می‌زند و به اعصاب فشار می‌آورد و باعث تیر کشیدن و درد کمر تا پا می شود.
• تنگ شدن کانال نخاع: تنگ شدن مجراهای استخوانی ستون فقرات به نخاع و اعصاب فشار می‌آورد.
• پوکی استخوان: دیسک‌ها در نتیجه روند طبیعی پیر شدن خشک و کوچک می‌شوند. پارگی‌های کوچک دیواره‌ی دیسک گاهی دردناک هستند. گاهی اوقات زائده‌های استخوانی تشکیل می‌شود. مفصل‌های فاست بزرگ و رباط‌ها (لیگامان‌ها) ضخیم می‌شود.
• اسپوندیلوسیس (لغزش مهره): مهره در اثر ضعف یا شکستگی فشاری مفصل‌های فاست امکان آن را می‌یابد تا بلغزد، از جایگاه خود خارج شود و عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد و باعث تیر کشیدن کمر تا پا ها، تا ساق پا و یا تا انتهای پا می شود.
• مشکل مفصل ران یا ساکروایلیاک: این مشکل نیز به درد ران پا و پا دامن می‌زند؛ این گونه درد ارجاعی بسیار رایج است اما سیاتیک نیست.

تشخیص

متخصص طب فیزیکی سعی می‌کند تا با معاینه فیزیکی دقیق و بررسی سابقه پزشکی، نوع و علت مشکل ستون فقرات را که باعث تیر کشیدن و درد کمر تا پاها می شود، تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را طرح‌ریزی کند. روش‌های نوین تست نوار عصب و عضله در تشخیص علت اصلی درد سیاتیک می تواند بسیار موثر باشد.

الكترو ميو گرافي یا نوار عصب و عضله براي ارزيابي سلامت يك عضله يا عصب آن عضله انجام مي شود. براي انجام اين تست يك الكترود سوزني در عضله وارد مي شود وفعاليت الكتريكي عضله از اين طريق ثبت مي شود . نوع موج ايجاد شده بر صفحه مانيتور و صداي موج جهت تشخيص بكار مي رود. بعد از قرار داشدن الكترود از بيمار خواسته مي شود كه عضله خود را ابتدا به مقدار كم وسپس با درجات بيشتري منقبض كند. هدف از انجام تست بررسی کارکرد عصب و عضله مربوطه است. نوار عصب و عضله در تشخيص فشار روي ريشه هاي عصبي كه از بين مهره ها عبور كرده و توسط ديسك صدمه ديده تحت فشار قرار مي گيرند كمك كننده است.

درمان‌

رویکرد پزشکی مدیریت درد سیاتیک درمان علائم مانند گزگز، بی حسی، خواب رفتن، مور مور و سوزن سوزن شدن را هدف قرار می‌دهد و مصرف مسکن‌ها، شل کننده‌های عضلات یا داروهای ضدالتهابی را به موازات درمان های فیزیکی و درمان های دستی و استفاده از کمر بند و بریس طبی ، شامل می‌شود.

روش درمان دستی به درمان سیاتیک به یافتن منشأ تحریک عصب و برطرف کردن فشار دامن زننده به تیر کشیدن معطوف می‌شودو بدن پیرو اصلاح منشأ مشکل به طور طبیعی و بدون مداخله عصبی بهبود می‌یابد. درد تیر کشنده سیاتیک نیز مانند دیگر عارضه‌های نشأت گرفته از ستون فقرات، غالباً واکنش چشمگیری به بازگرداندن عملکرد ستون فقرات به حالت طبیعی از طریق درمان با دست نشان می‌دهد. متخصص طب فیزیکی بر مبنای منشأ مشخص درد سیاتیک هر بیمار روش متفاوتی را برمی‌گزیند. وی در ابتدا سابقه پزشکی بیمار را کاملاً بررسی می‌کند تا نخستین زمان بروز مشکل و منشأهای احتمالی را تعیین کند؛ سپس معاینه فیزیکی و درمان دستی جامعی را انجام می‌دهد و در این بین از پرتونگاری (اشعه ایکس) بهره می‌گیرد و در نهایت پس از ارزیابی نتایج آزمایش‌ها و معاینات و تبادل نظر با بیمار، توصیه‌های درمانی مناسب را ارائه می‌دهد.نوع درمان به شدت تیر کشیدن نیز بستگی دارد. روش‌های جا انداختن کمر برای بازگرداندن مهره عامل کمر درد به جایگاه اصلی خود با کاستن از فشار روی عصب برای اکثر بیماران مفید است.

استفاده از دستگاه کشش، فیزیوتراپی یا تزریق مستقیم درون ریشه‌های عصب نیز می‌تواند به منظور کنترل درد تیر کشنده در پاها و تا انتها پا مفید باشد.

در موارد شدید درد کمر تا پا نیز می توان با انجام عمل جراحی بسته دیسک کمر یا جراحی لیزری درد را کاملا درمان کرد .

تلفیقی از درمان های دستی برای ستون فقرات مهره‌ها و فیزیوتراپی یکی از موفقیت‌آمیزترین راهکارهای درمانی درد تیر کشنده سیاتیک و تیر کشیدن کمر به شمار می‌رود.

برای اطلاعات بیشتر در مورد درمان سیاتیک اینجا کلیک کنید. 

مشاهده ویدئو آموزشی درمان کمر درد

بهبود و پیشگیری

مثبت‌اندیشی، فعالیت منظم و بازگشت سریع به محل کار همگی تأثیر شایان توجهی بر فرایند بهبود دارند. اگر در بدو امر انجام وظایف معمول شغلی دشوار باشد، می‌توان با تعدیل وظایف و به عهده گرفتن کارهای سبک‌تر برای مدتی کوتاه روند بازگشت به زندگی عادی و بهبود را تسهیل نمود. پیشگیری مانع بروز مجدد تیر کشیدن کمر و پا می‌شود:

• بلند کردن اشیاء به شیوه صحیح؛ پرهیز از نشستن طولانی مدت
• حالت اندامی مناسب هنگام نشستن، ایستادن، حرکت کردن و خوابیدن
• پیگیری برنامه منظم ورزشی شامل نرمش‌های کششی و تقویتی
• رعایت نکات مربوط به مهندسی کار (ارگونومیک بودن محیط کار)
• رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد مغذی، نگه داشتن وزن و توده بدون چربی بدن در حد مناسب
• مدیریت استرس و تمدد اعصاب
• مصرف نکردن دخانیات

تیر کشیدن کمرتا پاها از علائم درد سیاتیک می تواند باشد که خود این درد نشانه ای از یک بیماری دیگر می باشد. این درد به صورت دردی تیر کشنده از کمر تا ساق پا یا تا انتهای پا و یا بصورت درد استخوان لگن تا زانو و پا می باشد. یکی از علائم هضدار دهنده در این مورد ضعف رفتن و بی حسی پا می باشد. در صورتی تداوم داشتن این درد و علائم مانند مور مور، گزگز و سوزن سوزن شدن پاها به پزشک مراجعه کنید، اغلب این موارد با درمان های بدون جراحی بهبود می یابند و تنها موارد خیلی کمی نیاز به جراحی پیدا می کنند.

نوشته علت تیر کشیدن و درد لگن تا انتهای پاها اولین بار در دکتر محمدرضا امیدظهور پدیدار شد.