درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان با دارو، ورزش و تغذیه

کمر درد در افراد مبتلا به پوکی استخوان یا افرادی که تراکم استخوانی آنها کم است غالباً به دلیل شکستگی در ستوان فقرات یا قسمت پایینی کمر اتفاق می‌افتد. شکستگی ستون فقرات که غالباً به آن شکستگی مهره‌ای گفته می‌شود در 25 درصد از زنان پس از سن یائسگی ایجاد می‌شود. زنان 4 برابر بیشتر از مردان در معرض پوکی استخوان قرار دارند اما شکستگی‌های مهره در مردان مبتلا به پوکی استخوان نیز اتفاق می‌افتد. درمان کمر درد ناشی از شکستگی مهره بسیار متنوع بوده و به شدت درد و وضعیت فیزیکی بیمار بستگی دارد.

علل

استخوان‌ها در ستون فقرات وظیفه تحمل وزن بدن فرد را به عهده دارند. زمانی که استخوان‌ها تراکم خود را از دست می‌دهند، تضعیف شده و قادر به تحمل وزن بدن نخواهند بود. حتی در آسیب‌دیدگی‌های جزئی مانند عطسه کردن یا بلند کردن اجسام سبک ممکن است مهره ستون فقرات افراد مبتلا به پوکی استخوان دچار شکستگی شود. در اغلب اوقات قسمت جلوی استخوان مهره‌ها دچار شکستگی می‌شوند که به آن شکستگی قدامی گفته می‌شود. قسمت جلوی استخوان مهره در حالی که بقیه قسمت‌های آن حالت عادی دارد فرو می‌ریزد و در نتیجه ستون فقرات فرد خم می‌شود که به آن قوز یا کیفوس گفته می‌شود. هم شکستگی و هم درد عضلانی ناشی از تغییرات شرایط و کوتاه شدن عضلات اطراف ستون فقرات باعث ایجاد درد می‌شوند.

درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان

روش‌های درمانی زیادی برای درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان وجود دارد که عبارتند از:

داروها

داروهای افزایش تراکم استخوان مانند بیس‌فسفونات احتمال شکستگی را کاهش می‌دهند. داروهای ضدالتهابی و داروهای نارکوتیک و مسکن نیز درد شدید کمردرد ناشی از پوکی استخوان را کاهش می‌دهند. مصرف مکمل‌های کلسیم و ویتامین دی نیز به حفظ و ساخت استخوان کمک می‌کنند.

ورزش

تمرینات ترکیبی تحمل وزن و انقباض عضلانی در افزایش تراکم استخوان در ستون فقرات مؤثر هستند. توصیه می‌شود که فرد 3 تا 4 مرتبه در هفته و هر بار 20 تا 30 دقیقه تمرینات ایروبیک و هوازی انجام دهد تا حجم استخوان‌های او افزایش یابد.

رژیم غذایی

دریافت مقادیر کافی کلسیم برای حفظ قدرت و استحکام استخوان‌ها و درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان ضروری است و تخمین زده می‌شود که 70 درصد از افراد به طور مرتب مقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی دریافت نمی‌کنند. ویتامین دی نیز بسیار ضروری و مهم است زیرا به جذب و حفظ کلسیم در استخوان‌ها کمک می‌کند. مقادیر توصیه شده از کلسیم و ویتامین دی برای بزرگسالان به شرح زیر می‌باشد:

•  برای زنان 25 تا 50 سال که قبل از سن یائسگی هستند و زنان یائسه که تحت درمان استروژن قرار دارند باید 1000 میلی‌گرم کلسیم در روز همراه با 400 واحد ویتامین دی مصرف کنند. زنان باردار و زنانی که بچه شیر می‌دهند به 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز نیاز دارند.
• توصیه می‌شود که زنان یائسه که کمتر از 65 سال دارند و تحت درمان استروژن قرار دارند، 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز همراه با 400 تا 800 واحد ویتامین دی مصرف کنند.
• توصیه می‌شود که مردانی که 25 تا 65 سال دارند، 1000 میلی‌گرم کلسیم در روز مصرف کنند.
• همه افراد اعم از زنان و مردان بالای 65 سال باید 1500 میلی‌گرم کلسیم در روز مصرف کنند.

کلسیم در بسیاری از غذاهایی که در روز مصرف می‌کنیم یافت می‌شود. برخی از غذاهایی که حاوی کلسیم هستند عبارتند از: محصولات لبنی (مانند شیر، ماست و پنیر)، سبزیجات با رنگ سبز تیره (مانند اسفناج)، حبوبات، لوبیا و برخی از انواع ماهی‌ها. ویتامین دی را می‌توان از طریق نور خورشید، ماهی‌های چرب، جگر و غذاهای غنی‌شده مانند شیر و آب پرتقال تأمین کرد. علاوه بر دریافت مقادیر کافی کلسیم و ویتامین دی، یک رژیم غذایی متعادل و سالم نقش مهمی در پیشگیری از پوکی استخوان دارد. برای مثال، رژیم‌هایی که سرشار از پروتئین و سدیم هستند باعث دفع کلسیم از طریق ادرار شده و موجب کاهش میزان کلسیم در بدن می‌شوند. نکته حائز اهمیت این که مصرف بیش از 2000 میلی‌گرم کلسیم در روز برای کلیه‌ها مضر بوده و باعث ایجاد سنگ کلیه می‌شود. به هر حال، زمانی که کلسیم مطابق مقادیر تجویز شده مصرف شود باعث شکل‌گیری سنگ کلیه نمی‌شود. افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی باید با پزشک مشورت کنند.

نوشته درمان کمردرد ناشی از پوکی استخوان با دارو، ورزش و تغذیه اولین بار در متخصص کمر، دیسک و ستون فقرات:دکتر محمدرضا امید ظهور پدیدار شد.